"Benim köyüm imbik dolu. Evler ve imbikler , imbikler ve evler. Benim köyümde küçükler kadehi büyükler gibi tutarlar titretmezler, dökmezler ve sarhoş olmazlar. Rakı bağımlı yapar." Bu sözlerle Pogradec Dhimiter Pasco kendi doğduğu şehri anlatıyor. Kendisi Mitrush Kutreli takma adıyla tanınıyor ve Arnavutluk'un geçen yüzyılın başında en tanınan yazarlarından.
O zamandan beri Ohrid gölünün kıyısındaki şehirde çok değişiklik olmadı. Sonbaharla birlikte bağ bozumu mevsimi geldi aileler en iyi rakıyı kimin yapacağını konuşuyorlar. Evlerin bodrumlarından , teraslarından ve odalarından gelen alkol buharları Dünyanın en eski göllerinden birinden gelen temiz havaya karışıyor.
Balkanlarda rakının yayılması 15. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğunun egemen olmasından sonra başlamış. Rakı üzüm , erik ve diğer farklı meyvelerden yapılıyor. Avrupa'nın güneybatısındaki tüm ülkeler rakının kendi içkileri olduğu iddiasında.
Rakının reçetesi ülkeye göre değişiyor. Örneğin Adriyatik kıyılarında bal kullanılıyor, Sırbistan'da erik rakısı çok tutuluyor, türkler rakıya anason katıyor ve su ile karıştırıp içiyorlar bu bizim İspanyolcada "palomita" adını verdiğimiz içkiye benziyor. Arnavutluk'ta üzüm çeşitleri rakı yapımında kullanılıyor ; yemek yanında alındığı gibi doğum günleri, evlenme törenleri , banketler ve cenazelerin toprağa verilmesi sırasında içiliyor.
Arnavutluk'ta en ünlü rakılar güneydoğudaki Skrapar , Permet ve Pogradec yerleşimlerinde üretiliyor. Üretenler islamın bektaşi inanışında olanlar.
Evde rakı yapımı
Pogradec'te yaşayan ve evinde rakı yapan Shkelkim Berberi'ye göre " Herkes evinde rakı üretebilir. Fakat sonuç her zaman iyi olmaz". Bay Berberi islam inancında ve rakı yapımının inceliklerini babasından öğrenmiş. İyi rakı için uygun üzüm seçimi, üzümün fermente edilmesi uzun süre düşük ısıda damıtılması gerekiyor. Kendisi 1500 kg moscatel üzümünü sıkmış ve 20 gün fermente olmasını beklemiş . Şimdi yavaş odun ateşinde uzun süren imbikten geçirme işlemini yapıyor. İmbikten çıkan buharlar etrafında soğuk su bulunan bir tüpte kristal bir sıvı halini alıyor. İlk damlalar zehirli olabilir bu nedenle onları atıyor. Tüpte kalan sıvıyı destile edilmiş su ile karıştırarak kendi damak tadına uygun % 19 'luk alkol derecesini elde ediyor. Tahta fıçılarda saklanır.
Sokaktaki barın kapısının altında bir rakı karafının arkasında üç kişi rakı hakkında konuşuyorlar. Tamirci Fatmir'e göre iyi rakının tarifi şöyle. " Rakıdan sarhoş olduğunun ertesi gün başın ağrımazsa rakı iyidir."
Gezim Kajacka 'ya göre iyi rakı " Ağza büyük bir yudum alındığında ağzı kurutmayan rakı iyidir. Ayrıca şarkı söylemeye başlatır ve insanları kucaklarsın."
Seit Hoksha'ya göre iyi rakı: " İyi kokar ve tat verir ne kadar uzun süre bekletilmiş ise o kadar iyidir. Sabah kahve ile birlikte içilen bir kadeh rakı gece vücutta biriken mikropları bombalar, ve tüm gün enerji verir ertesi gecede sindirimi kolaylaştırır ve güzel rüya gördürür."
Komünizm zamanında alkollü içkilerin sadece devlet tekeli tarafından üretildiği günlerde rakı evlerde kaçak olarak yapılıyordu.
İstatistiklere göre 3 milyonluk Arnavutluk nüfusunun %19'u alkollü içki içiyor ve alkoliklerin oranı % 3,2.
Geçtiğimiz yıl finans bakanı Ridvan Bode imbiklerin kayıt edilmesini ve vergi alınmasını hedefledi. Fakat uğraşları başarısız olduğu gibi doğum yeri olan Devall köylüleri zaten zor durumda olan ekonomilerinin daha da kötüleştiği için bakanı suçladılar.
ABC'den tercüme edilmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder