10 Mayıs 2015 Pazar

Yeryüzü nasıl tahteravalli olur?

Kuruyan limanlar, yatağı kayan nehirler, yer altından gelen gürültüler, Kuzey Almanya'da ki bir hat boyunca yeryüzü kıvrılıyor. Bu durumun sonucu olarak petrol kaynakları hareket ediyor, günler kısalıyor ve İskandinavya hafifliyor.
Kuzey Almanya'da bulunan Hohenzieritz kasabasında 490 kişi yaşıyor. Kasaba Kuzeybatı yönündeki hattın tam üzerinde. Bu hat Danimarka'ya doğru uzanıyor ve hattın üzerindeki yerleşimler tam anlamıyla kenarda yaşıyorlar.
Hattın kuzey doğu tarafında yer yukarıya hareket ediyor. Güney batı yönünde ise yer alçalıyor. İsveç ölçümleme kurumundan Holger Steffen'in yayımlanmayan verileri hattın güzergahını tam olarak belirliyor.
GPS ölçümleri ile yerbilimciler hattı bilgisayar ortamında çizdiler. Yer hareketleri  Kuzey Avrupa'da bulunan yüzlerce algılayıcı tarafından milimetre hassasiyetinde ölçülüyor. Ölçümler yeni bir yer hareketine işaret ediyor. Yer bir tahterevalli gibi sallanıyor. İskandinavya yukarı doğru hareket ederken deniz çekiliyor. Bu yüzden Kuzey İsveç'te bulunan küçük liman şehri Lulea'nın yeri değiştirildi, benzer şekilde orta İsveç'te bulunan Gavle'de liman taşındı.
Tahterevalli hareketinin nedenleri :
Schleswig-Holstein'ın ve Niedersachsen'ın geniş bölgeleri batıyor. Hamburg ve doğu Friesland'da bu batış yılda yarım milimetre kadar. Sahillerde tahterevalli tesiri sorun oluşturuyor. Deniz yüzeyinin yükselmesine ek olarak karanın batması sonucunda deniz suyu başka bir yeri hızla basıyor.
Buna karşılık kuzeyde karanın yükseldiği yerlerde tahterevalli deniz yüzeyinin yükselmesine karşı hareket ediyor. Hattın 250 km kuzeyinde kuzey Danimarka ile İsveç'in güneyi arasındaki iki etki birbirini dengeliyor. Karanın yükselmesi ile deniz seviyesinin yükselmesi aynı kalıyor.
18000 yıl önce İskandinavya'nın üzerinde 3 km kalınlığında buz tabakası vardı. Buz kütlesi yer yüzeyini Yerkürenin içine doğru 900 metre batırıyordu. Buz bölgesi Almanya'nın Vorpommern'e ve Holstein'a kadar uzanıyordu. Buz kütlesi erimeye başladı ve yer yüzeyi yükseldi. Başlangıçta yılda 12 cm, şimdi ise yılda 1 cm (kuzey İsveç'te Umea'da).
Buzulların güney sınırı(Almanya'nın) kuzey bölgesi ise tahterevallinin diğer tarafını oluşturuyor. Buzul çağında bu bölge yukarıdaydı ve yerkürede bir çıkıntıya neden olmuştu. Buzulların yok olmasından sonra aynı çıkıntı kaybolmaya başladı.
Tahterevalli Almanya coğrafyasını etkileyecek. Nehirlerin yatakları değişti, örneğin Rhein'ın yatağı buzul çağında güneye kaymıştı. Rhein'ın eski yatağı bırakımlarından belirlenebiliyor. Şimdi yatağın kuzeye kayıp kaymayacağı hakkında bir şey söylenemiyor.
Yer hareketleri bilim adamlarını huzursuz ediyor. Radyoaktif çöplerin yüz yıllar boyu sızmadan saklanabilmesi sağlanabilecek mi?
Ayrıca petrol aramalarında yer hareketlerinin dikkate alınması ve hesaplanması gerekiyor. Stavanger Üniversitesinden Willy Fjellkaar Avrupa Yer bilimleri birliğinin yıllık toplantısında Viyana'da petrol yataklarının da yer değiştirdiğini açıkladı.
Kuzey Avrupa'daki uzun fayların buzulların erimeye başlamasından sonra oluştuğu ve depremlerin meydana geldiği belirlendi. Fakat gerilimlerin tam olarak sönüp sönmediği bilinemiyor. Kuzey yerkürede yerin çıkıntı yapması tüm yer küreyi etkiliyor. Aynen buzda kendi etrafında dönen buz dansçısının ağırlık merkezini değiştirerek dönme hızını ayarlamasına benzer şekilde, yerkürenin dönme hızı da etkileniyor. Yerküre fizikçisi Holger Steffen'in hesaplarına göre Dünya'nın dönüş hızı artıyor.

Not : Ülkemizde 2 adet nükleer santral yapılmasına karar verildi. Yerlerinin seçiminde yer bilimcilere danışıldı mı?  Hangi araştırmalar kimler tarafından yapıldı? Almanya'nın nükleer enerjiden çıkma kararına yukarıda belirtilen çöplerin depolanması ve Japonya'da Fukushima Nükleer santral kazasına depremin neden olduğu göz önüne alındığında başkalarının başına gelen felaketlerden bizim de ülke olarak ders almamız gerekmez miydi? Almanlar Japonya'nın başına gelen felaketlerden ders almışlardır. 
Almanlar aynı zamanda halen çalışan kömürden elektrik üreten santrallardan  teknolojisi eski olanları hurdaya ayırmayı düşünüyorlar. Bu sayede karbon dioksit salınımını düşürmeyi hedefliyorlar. 
Fukushima'ya gidip inceleme yapan bir Allahın kulu Türk var mıdır?
Gel de Rahmetli Atamızın "Hayatta en hakiki yol gösterici ilimdir fendir" tümcesini anımsama.



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder